W niedzielę o godz. 19.00 w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Starym Wielisławiu odbędzie się niezwykły koncert - Stabat Mater G.B. Pergolesiego. Ani miejsce, ani czas koncertu nie zostały wybrane przypadkowo. Piętnastego września kościół obchodzi święto Matki Boskiej Bolesnej nawiązujące do faktu duchowego współcierpienia Maryi z Odkupicielem, a to właśnie wizerunek Matki Boskiej płaczącej pod krzyżem był inspiracją dla kompozytora tworzącego dzieło.

Stabat Mater to ostatni kompletny utwór krótko żyjącego G. B. Pergolesiego (1710-1736). Komponując dzieło artysta poszukiwał nowych środków muzycznej ekspresji czego słuchacz może doświadczyć choćby w VI części utworu - Vidit suum (fragment sugestywnie oddaje przedśmiertne westchnienia Jezusa na krzyżu). Stabat Mater zamówił książę Maddaloni, znawca stylu muzyki A. Scarlattiego. Pergolesi tak bardzo przejął się zadaniem, że tuż po ukończeniu partytury zdjęła go gorączka - nawrót choroby, która niebawem stała się przyczyną jego śmierci. Jednym z powodów ogromnej popularności utworu zwłaszcza w drugiej połowie XVIII w. jest sposób traktowania przez kompozytora harmonii - artysta zasłynął stosowaniem opóźnień i spowalnianiem oczekiwanego przez słuchacza rozwiązania akordów. Innym atutem jest styl kompozycji, określony mianem „galant”, dla którego melodyjność i gracja stanowiły główne determinanty kształtu kompozycji. Za czasów Pergolesiego zarzucano jego melodiom zbytnią frywolność i prowokacyjność. Jednak o ile pod względem melodycznym Pergolesi wyszedł poza pęta konwencji, o tyle jego warsztat kompozytorski osadzony jest na solidnym gruncie muzyki barokowej. Zauważyć to można we wplecionych w konstrukcję fugach.

Podczas koncertu przed publicznością wystąpi Aleksandra Kubas-Kruk i Magdalena Kulig (mezzosopran) oraz grupa Bydgoszcz Baroque Ensemble. Koncert poprowadzi Olgierd Łukaszewicz. Ciekawostką niedzielnego koncertu będzie instrument o nazwie teorba – to lutnia basowa, szarpany instrument muzyczny o długiej szyjce i podwójnej główce. Na instrumencie zagra doskonały muzyk - Anton Birula.

O kompozytorze:

Giovanni Battista Pergolesi należał do czołowych kompozytorów włoskiej opery komicznej pierwszej połowy XVIII w. Artysta pochodził z rodziny szewców. Charakteryzował się słabym zdrowiem - chorował na gruźlicę, miał też problemy z chodzeniem. Zaraz po ukończeniu szkoły w 1731 r. Pergolesi skomponował swoją pierwszą operę - La conversione e morte di San Guglielmo. Dzieło odniosło tylko częściowy sukces, jednak młodym kompozytorem zainteresował się książę Neapolu, Fernando Colonna Stigliano. Arystokrata zatrudnił artystę na swoim dworze jako maestro di capella. W 1732 r. Neapol nawiedziło trzęsienie ziemi, po którym arcybiskup poprosił Pergolesiego o skomponowanie mszy pokutnej. Prośba zaowocowała serią kompozycji religijnych na głosy solowe, chór i orkiestrę. Głównym, powstałym wówczas utworem był Stabat Mater. W świecie operowym kompozytor nigdy nie doczekał się uznania, za to w muzyce kościelnej m.in. dzięki Stabat Mater odniósł niezaprzeczalny sukces.

Prowadzący:

Olgierd Łukaszewicz to znany aktor filmowy i teatralny. Już w młodości działał w wielu teatrach studenckich, występował w Teatrze Stu. Ukończył PWST w Krakowie, po czym rozpoczął pracę w Teatrze Rozmaitości. Po pewnym czasie przeniósł się do Warszawy. Aktor związany ze stołecznymi teatrami: Dramatycznym (1970-1973), Współczesnym (1973-1974), Powszechnym (1974-1986) i Studio (1986-1997). W 1988 r. przeniósł się do Wiednia. Na niemieckojęzycznych scenach występował przez osiem lat m.in. w Bonn. Po powrocie do kraju, w 1997 r. został aktorem Teatru Narodowego, a w 2000 r. wrócił na scenę Teatru Współczesnego. Od 2003 r. związany jest z Teatrem Polskim Aktor był pomysłodawcą i inicjatorem kilku niecodziennych akcji aktorów warszawskich scen m.in. happeningu-posłania aktorów polskich poświęconego pamięci Żydów (1999) oraz hołdu złożonego zesłanym na Sybir (2000). Zainspirował również Noc pielgrzyma – misterium teatralnego ku czci Juliusza Słowackiego (2001).

Wykonawcy:

Aleksandra Kubas-Kruk – sopran, absolwentka wrocławskiej Akademii Muzycznej oraz wiedeńskiego Uniwersytetu Muzycznego. Brała udział w wielu kursach mistrzowskich u uznanych profesorów: T. Żylis-Gara, C. Richardson, I. Kremling, P. Tschaplik, M. Habela, S. Vittucci, R. Resnik. Artystka jest stypendystką Ministra Kultury i Sztuki, Marszałka Województwa Dolnośląskiego, Prezydenta Miasta Wrocławia i Metropolity Wrocławskiego. Jest także laureatką licznych nagród ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów wokalnych m.in.: Nagroda Specjalna na 48. Międzynarodowym Konkursie Wokalnym (Tuluza), I Nagroda i Nagroda Fundacji im. B. Sokorskiej dla Najlepszego Głosu Koloraturowego na VII Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. St. Moniuszki (Warszawa), I Nagroda na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. S. Kruszelnickiej (Lwów), I Nagroda na VII Międzynarodowym Konkursie im. K. Szymanowskiego (Łódź), I Nagroda i Nagroda Specjalna na IV Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym H. Halskiej-Fijałkowskiej (Wrocław), Nagroda Publiczności i Nagroda dla Najmłodszego Uczestnika Finału na III Międzynarodowym Konkursie Wokalnym (Malmö), Nagroda Specjalna na XXXIX Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. T. dal Monte (Treviso). W 2009 roku została laureatką Teatralnej Nagrody Muzycznej im. J. Kiepury w kategorii Najlepsza Śpiewaczka oraz Wrocławskiej Nagrody Muzycznej (Muzyka Poważna). Od 2008 r. jest solistką Opery Wrocławskiej. W czerwcu 2011 r. artystka zadebiutowała w Teatrze Bolshoi w Moskwie – od tego czasu z nim współpracuje. Oprócz partii operowych wykonuje repertuar oratoryjny i pieśniarski koncertując w kraju i za granicą.

Magdalena Kulig - mezzosopran, absolwentka wydziału wokalnego wrocławskiej Akademii Muzycznej. Artystka występowała na licznych festiwalach i koncertach w Europie i Azji m.in. na Festiwalu Wratislavia Cantans, Międzynarodowym Festiwalu EuroSilesia, Oper im Berg Festival Salzburg, Opern und Konzettage Ruhpolding, Kammeroper Schloss Rheinsberg International Festival zur Forderung junger Opernsanger oraz Schleswig-Holstein Musik Festival. Jest laureatką wielu konkursów wokalnych m.in. nagrody specjalnej na IV Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym im. Haliny Halskiej we Wrocławiu (2007), laureatką sekcji barokowej konkursu wokalnego w Bolonii (2008), zdobywczynią III miejsca na Tiit Kuusik International Lied Competition w Estonii (2011). Za płytę Elegie w 2012 r. otrzymała Wrocławska Nagrodę Muzyczną.

Bydgoszcz Baroque Ensemble to grupa muzyków propagująca muzykę dawną, wykonywaną na instrumentach historycznych. Artyści są pracownikami instytucji kulturalnych i absolwentami Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.

Wrześniowe koncerty DFM:

14.09; godz. 12.00 – koncert z elementami warsztatu matinée (Polanica, Teatr Zdrojowy, ul. Parkowa 2);

15,09; godz. 19.00 – Stabat Mater (sanktuarium w Starym Wielisławiu);

28.09; godz. 12.00 – koncert z elementami warsztatu matinée (Polanica, Teatr Zdrojowy, ul. Parkowa 2);

29.09; godz. 19.00 – koncert kameralny niemieckiej muzyki barokowej (kościół w Szalejewie Górnym).

Ewa Chalecka