Na prowadzenie sprzedaży, zarówno detalicznej jak i hurtowej napojów alkoholowych przedsiębiorca powinien mieć zezwolenie (zwane potocznie „koncesją na alkohol”).

Na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wydawane są zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych:
• przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży (detal)
• przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży (gastronomia)
• dla przedsiębiorców, których działalność polega na organizacji przyjęć
• jednorazowe (o które mogą się starać przedsiębiorcy posiadający stałe zezwolenia i opłata wynosi 1/12 kwoty 525)

Na sprzedaż napojów alkoholowych zezwolenie wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta właściwy ze względu na lokalizację punktu sprzedaży.
Do wniosku trzeba dołączyć następujące załączniki:
• zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z KRS( z zaświadczenia musi wynikać, że przedsiębiorca w swoim przedmiocie działalności ma sprzedaż alkoholu (47.25.Z wg PKD);
• kserokopia dokumentu potwierdzającego tytuł prawny wnioskodawcy (np. umowa najmu, umowa użyczenia, umowa dzierżawy, akt własności) do lokalu, w którym ma być prowadzona sprzedaż napojów alkoholowych;
• pisemna zgoda właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku - jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym;
• oryginał decyzji właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, potwierdzającej spełnienie warunków sanitarnych przez punkt sprzedaży.

Rodzaje zezwoleń:
Zezwolenie „A” – zezwolenie na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych zawierających do 4,5% alkoholu (PIWO);
Zezwolenie „B” – zezwolenie na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych zawierających od 4,5% do 8% alkoholu (WINO);
Zezwolenie „C” – zezwolenie na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych zawierających powyżej 18% alkoholu (WÓDKA);

Zezwolenia wydaje się oddzielnie dla każdego rodzaju napojów alkoholowych po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy dotyczącymi zasad usytuowania miejsc sprzedaży i ustalonego limitu zezwoleń.

Opłaty:
Gmina pobiera roczne opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Opłaty zostały ustalone w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Nie ma natomiast opłaty skarbowej od tych zezwoleń.
Przedsiębiorca rozpoczynający działalność w tym zakresie wpłaca (przed wydaniem zezwolenia) na rachunek gminy:

• 525,00 zł - sprzedaż napojów alkoholowych zawierających do 4,5% alkoholu i piwo;
• 525,00 zł - sprzedaż napojów alkoholowych zawierających od 4,5% do 18% alkoholu;
• 2.100,00 zł - sprzedaż napojów alkoholowych zawierających powyżej 18% alkoholu.

Przedsiębiorcy, prowadzący już sprzedaż napojów alkoholowych w roku poprzednim, są obowiązani do złożenia (do 31 stycznia), pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim. W przypadku takich przedsiębiorców opłatę za korzystanie z zezwolenia ustala się bowiem procentowo w zależności od wartości sprzedaży z poprzedniego roku.

• 37.500 zł dla napojów alkoholowych o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz piwa - wnosi opłatę w wysokości 1,4 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim;
• 37.500 zł dla napojów alkoholowych o zawartości od 4,5 % do 18 % alkoholu (z wyjątkiem piwa) - wnosi opłatę w wysokości 1,4 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim;
• 77.000 zł dla napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18 % alkoholu - wnosi opłatę w wysokości 2,7 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim.

Wartość sprzedaży należy obliczać oddzielnie dla każdego rodzaju napojów alkoholowych.

Przedsiębiorcy, których roczna wartość sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych nie przekroczyła ww. wartości wnoszą opłatę w wysokości określonej dla przedsiębiorców rozpoczynających sprzedaż.

Opłatę należy wnosić na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach:
• do 31 stycznia;
• do 31 maja;
• do 30 września.

Cofnięcie zezwolenia na sprzedaż alkoholu:
Często w powszechnym języku używamy sformułowania, że ktoś ma koncesje na alkohol. Jednak na gruncie prawa nie jest to stwierdzenie poprawne i może wprowadzić w błąd. Bowiem sprzedaż alkoholu wymaga zezwolenia. Jest to pojęcie zgoła inne niż pojęcie koncesji. Artykuł ma na celu przybliżyć kwestię cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu.

Organem uprawnionym do cofnięcia zezwolenia jest ogran, który owo zezwolenie wydał, a więcwójt (burmistrz/prezydent). Cofnięcie zezwolenia jest obligatoryjne w wypadkach wskazanych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Sytuacje te, to między innymi:
- sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub podzastaw;
- nieprzestrzeganie określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych;
- powtarzające się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego
-wprowadzenie do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł;

Organ wydający zezwolenie może również wygasić wcześniej wydaną decyzję, gdy przedsiębiorca nie dokona opłaty za sprzedaż napojów alkoholowych w określonym ustawowo terminie, lub nie dostarczy oświadczenia o wartości sprzedaży napojów alkoholowych za rok poprzedni.